Габриэль Гарсия Маркестің соңғы хаты
…Егер Құдай бір сәтке ұмытса, мен бар-жоғы шүберектен жасалған қуыршақпын және маған өмірден бір үзінді өмір сыйласа, мен сол сәтте, мүмкін, барлығын айтпас едім, не ойлаймын, не айтамын, дегенмен нақ ойланамын. Мен дүние-мүлікті ардақтап, құрметтер едім, олардың қанша тұратындығын емес, олардың қаншалықты маңыздылығын. Мен өте аз мүлгіп, арманымды көп етер едім, ұғыну, біз әрбір тақылда көзімізді жұмамыз, сол сәттің әр тақылында, біз өмірдің алпыс тақылды жарығын жоғалтамыз. Мен сыбдырлататын едім, әзірге кейбіреулері ұйықтамай тұрғанда, былайғылары ұйықтағанда. Мен тыңдар едім, былайғылар айтқанда және мен әлдеқалай рахатқа бөленер едім балмұздақтың керемет дәміне.
Егерде Құдай маған өмірдің бір сәттерін сыйласа, мен сыпайы киінер едім, күн астында домалар едім, күн сәулесінің нұрын тек денеме емес, жаныма да лаулататын едім. Құдай, егерде менде жүрек болғанда, өзімнің барлық дүрдараздылығымды жазар едім, бірақ күннің шығуын күттім. Мен өз арманымды суреттер едім, Ван Гог өз арманын, Бенедетти, дастанында суреттегендей және менің айға сыйлаған әуенім Серрат әні. Мен өзімнің көз жасыммен раушан гүлін суарар едім, оның тікенегінің ауырғанын сезіну және алқызыл гүлжапырағын сүю үшін…
Құдай,егерде әлі менде үзім өмір қалса, мен әрбір күнімнің анығын білмей, тексермей, қайсысын нені жақсы көргенімді адамдарға айтпас едім. Мен өзіме қымбат әр адамдарды менің сүйіспеншілігіме және ғашықтық пен махаббатқа сендірер едім. Сүюді тоқтатқан, себебі өзін қартайған деп санайтын адамдарға мен олардың қателесетінін түсіндірер едім, өйткені адамның қартайғаны оның сүюді тоқтатқанымен басталады.
Мен сәбиге қанат сыйлар едім, бірақ ұшуды өзінің үйренуіне рұқсат етер едім. Қарттарды мен сендірер едім: қартайғанда ажал кәріліктен келмейді, өмір сүруді тоқтатқанымен келеді. Адамдар мен сіздерден көп нәрсені ұқтым, білдім, түсіндім, бүкіл әлем биікте өмір сүруді қалайды, өмірдегі шын бақыт, біздің қалай биікке көтерілгенімізде. Мен түсіндім, жаңа туылған нәресте бірінші рет кішкене бармақтарымен әкесінің қолын ұстаған сәттен, оны енді ешқашан жібермейді. Мен түсіндім, адамның әділеттілігі бар, басқаларға биік жерден қарауына, бірақ оған көтерілуіне көмектескенде. Сіздерден әлі талай үйренетін өте көп ақиқаттар бар, бірақ маған керегі де аз, себебі, мені мына жол сандыққа салады, өкінішке орай мен сол сәтте дүниеден озамын. Не сезетініңді әрқашан айт, не ойлатыныңды әрқашан жаса.
Егер мен білгенімде, сенің ұйықтағаныңды соңғы рет көргенімді, мен сені құшағыма қатты қысып, мені сенің қорғаушы періштең етуін Құдайға жалбарынып өтінер едім. Егер мен білгенімде, сенің бүгін есіктен қалай шыққаныңды соңғы рет көргенімді, сені құшақтар едім, сені сүйіп тағы да шақыратын едім, саған көбірек беруім үшін. Егер мен білгенімде, сенің дауысыңды соңғы рет естігенімді, сенің айтқаныңның барлығын үнтаспаға жазар едім, оларды қайта-қайта және шексіз тыңдау үшін.Егер мен білгенімде,сені соңғы тақылда көріп тұрғанымды, мен айтар едім: Мен сені сүйемін және ойланбас едім, ақымақ, сен мұны былай да білесің. Әрқашанда ертеңгісін болады және өмір бізге тағы да мүмкіндік береді, барлығын түзету үшін, менде егер бүгін ағат кетсе бұл барлығы, бізге не қалды, мен саған айтар едім, қалай сені сүйгенімді, мен сені ешқашан ұмытпаймын.
Жасөспірім де, қария да сенімді бола алмайды, ол үшін ертеңгісін болады.Сенің жақсы көрген адамдарыңды көруің, бүгін мүмкін соңғы сәт. Сондықтан ешнәрсе күтпей, мұны бүгін жаса, өйткені ертеңгісін болмаса, сен сол күнге өкінесің, сенде бір күлімсіреуіңе уақыт таба алмағаныңда, бір құшақтау үшін, бір сүю үшін, сенде уақыт болған жоқ, соңғы ықыласыңды орындау үшін. Өзіңе жақын адамдарды қолда, олардың құлағына сыбырла, олар саған керек екенін, оларды сүй, олармен ұқыпты аралас және «маған өкінішті», «мені кешір», «қалауыңыз болсын» және «рақмет» және сен білетін барлық махаббат сөздерін айтуға уақыт тап.
Еш адам сені өз ойыңдағыдай жадында тұтпайды. Өз сезіміңді айту үшін даналық пен күшті Құдайдан сұра. Өзіңнің достарыңа олардың саған қалай маңызды екенін көрсет. Егер сен мұны бүгін айтпасаң, ертеңгісін бүгінгідей болады. Егер сен мұны ешқашан жасамасаң, мұның еш мән-мағынасы болмайды. Өз арманыңды іске асыр. Бұл сәт келді.
