Картоптың құны неге шарықтап кетті?
Күз молшылық айы деп үйренген біз қысқа әзірлікке осы бастан кірісіп кетеміз. Шаруалар тынбай еңбектеніп, өнімдерін сатылымға шығаруда. Бірақ, неге екені белгісіз, биылғы жылы жемістердің бағасы шарықтап тұр. Жылда осы мезгілде 50-60 теңге болатын картоптың келісі 120 теңгеден бір-ақ шықты. "Неге?" деп қалтасын қаққан көпшілік алаң. Көз ілеспей өсіп жатқан тауар бағасы қалай болмақ. Осы бір ғана картопты алатын болсақ республика көлемінде 74,9 пайызға қымбаттаған. Осы орайда айта кететін тағы бір жағдай сатылымдағы картоптың дені –Ресейден келіп жатқан өнімдер. Олардың бағасы жергілікті өнімге қарағанда арзанырақ. Сонда бұл қалай болғаны?
Біз азық-түлік сататын "Садовод” дүкенінен картоптың бағасын арнайы барып білген болатынбыз. Бір ғана дүкенде үш түрлі баға. Тазартылып жуылған картоп – 130 теңге, тазартылмағаны – 110 теңге және көлемі кішісі –55 теңге. Ондағы сатушылардың айтуынша, картоп Заречный кентіндегі жергілікті шаруа қожалықтың өнімі екен. Бағаны да сауда иесі өзі қояды. Ал, “Юбилейный” дүкенінің жаныңдағы дүңгіршекте картоптың бағасы 120 теңге. Дүңгіршек қожайыны көтерме сауда орталығының өзінен 95 теңгеден әкелетінін айтты. Екі баға арасында 20-25 теңге айырмашылық бар. Ол кісі де өзінің пайдасын шығару керектігін айтып отыр. Қарапайым халық та, сатушылар да азық-түлік бағасының күн санап өсіп жатқанына наразы.
“Ұзын құлақтан естуімізше, картоп бағасы бара-бара 300 теңгеге дейін көтерілетін көрінеді. Әрине, сондай жағдай болатын болса, халықтың қалтасына ауыр тиетіні анық”, – деп жатқан тұтынушылардың да әңгімесін естідік.
Қала тұрғыны Райхан Ахметова апамыз:
«Жалпы азық-түлік қымбаттауда. Ол бізге және халыққа ауыр тиді. Зейнетақымыз кейде жетпейді. Дәрімнің өзін жаңа 17 мың теңгеге сатып әкеле жатырмын. Зейнетақының тең жартысы дәрімен кетті деп есептей беріңіз. Қазір нағыз жеміс-жидектің піскен шағы болса да олардың да бағасы ол кетті шарықтап. Қазір мынадай баға болса, қыста қанша болар екен?».
Облыстық ауыл шаруашылығы басқармасы басшысының орынбасары Әділбек Оразбаевтің «24-КZ» телеарнасына берген сұхбатында:
–Өткен жылдарды ескере отырып, биыл біз қор көлемін ұлғайттық. Келісім-шарт мерзімін де ұзарттық. Себебі осы жылы көктем аяғында картоп бағасының көтерілгендігіне куә болдық. Енді жергілікті шаруалармен 1-ші маусымға дейін жасалған келісім бойынша бағаны тұрақты ұстауға мүмкіндігіміз бар», – деген еді.
Бірақ, бұл бір ай бұрынғы сұхбат, өзіміз облыстық ауыл шаруашылығы басқармасына хабарласқанымызда телефонға жауап болмады.
Міне, қыс қамын ойлаған елдің жайы осындайда тығырыққа тіреледі. Айлығы шайлығына жетпей жүрген қарпайым халық сонда да жақсылықтан үмітті.
Сералы Раманұлы,
Айтолқын Қапан.
ҚМУ студенттері.