Балаңның аты кім?
Соңғы жылдары қазақ арасында шыр етіп дүниеге келген сәбиге есім таңдау түрлі сипат-қа ие бола бастады. Жаңа туған шақалаққа тіл-көз тимесін деп таңдап жүріп ат қоятын ырымшыл халық емеспіз бе. Сөйте тұра, кейінгі 15-20 жыл ішінде елімізде сәбилерге бұрын-соңды естімеген есімдер қойылуда: Сабина, Карина, Дильназ, Альбина, Анель, Алина, тағысын тағы. Кейбірі тарихи есімдерді жаңғыртып жатыр. Құптаймыз. Ерасыл, Абылай, Кенесары, Зере, Ай-ару, Зейнеп, Айзерелер оралып жатса, несі айып? Нұр-сұлтан, Әлихан, Даниал бөбектерімізге әлі күнге қойылып келеді. Ал қазіргі шетелдік сериалдардағы кейіпкерлерінің ныспысын алып жатқандар да аз емес – бұған дейінгі Бериван, Зерда, Дениз, Хатидже естеріңізде болар? Немесе кеңес заманында тарихи маңызды оқиғалар саналған Социал, Космос, Олимпиада, Пионер атауларының орнын бүгінгі Саммит, Азиадалар басты. Әй-теуір үлкен-кіші болып көретін "Келін" сериалының басты кейіпкері – Ананди аталмай жүр (кім білсін, туыстық жағынан жақын болмағаннан ба?).
Ал енді Арғымақ жылы балаларға қандай есімдер көп қойылды? Өткен жылдың танымал есімдері жайында Қостанай қалалық әділет басқармасының бас маманы Жұлдыз Омаровадан сұраған едік:
– Қолдағы деректерге сүйенсек, қала жұртшылығы арасында ұл балаларға Санжар, Нұралы, Әмір, Кәрім, Нұр-сұлтан, Абылай, Даниал, Сұл-тан есімдері жиі қойылса, қыз балалар арасында Айзере, Әмина, Айару, Дария, Зере, Анель, Жанель, Дамила, Нұ-рия, Сара, Айя, Амира, Дильназ секілді есімдер де қалысар емес. Бұлар ең танымал, сондықтан жиі қойылады. Дегенмен Анара, Жанара, Гүлнара сияқты аты бұрмаланып, яғни соңына "а" әрпі қосылып жазылатындары да ара-тұра кездеседі. Ата-аналарының өзі талап ететін болған соң біз солай жазуымыз керек. Сонымен қа-тар, халық арасында қазіргі болып жатқан телесериалдардан қойылатын аттар да көп. Мә-селен, Лунара, Адилина, Айя. Бұрындары Арыстан, Жолбарыс, Түлкібек, Қасқыр, Итбай секілді адамды ыңғайсыз жағдайға қалдыратын аттар жиі қойылса, қазір ол жоқ. Алайда арамызда кейбір шетелдік телесериалдардағы Сүлейман, Жахангир, Баязид секілді есімдер де жоқ емес, – дейді Жұлдыз Омарова.
Біздің білгеніміз, орыс хал-қында бар-жоғы 7 мың ғана есім болса, қазақта оның саны 50 мыңның шамасында екен. Демек, сәбиге ат қою жағына келгенде ешқандай қиындық жоқ. Жоғарыда әділет департаменті келтірген деректе ұлдардың арасында алаңдата қоя-тын есімдер жоқ екен. Ал қыздар арасында сырттан кіріп жатқан ныспылар кездесіп қа-латыны жасырын емес. Қазақта қыздарға қатысты Кәмшат, Гүлсезім, Жансая, Мәдина, Ардақ, Дана, Ботагөз, Шынар, Балнұр, Гүлжан, Ақерке, Құралай, Меруерт, Баян, Мереке, Ғазиза, Кәмила, Ақниет, Арай, Әсел, Нұргүл, Айсұлу, Қаламқас, Перизат, Бану, Зәуре, Сандуғаш, Әйгерім, Қарлығаш, Айша, Ләззат, Сұлушаш, Қымбат, Ақмарал, Гүлзейнет, Балжан, Ләйла, Жұлдыз, Таңшолпан, Аяулым, Әмина, Ұлбосын, Роза, Дариға, Сәуле, Нағима, Гаухар секілді және бұдан өзге де көптеген құлаққа жағымды естілетін есімдер жеткілікті. Олардың барлығын тізіп жазып шығу мүмкін емес. Сондықтан дүниеге ұл-қыз әкеліп жатқан, сондай қуанышты күнді асыға күтіп жүрген барша алтын құрсақты аналарға осындай тамаша есімдерді қойған жөн болар еді дегенді айтпақпыз.
Шұға
ҚОҢҚАБАЙ
